ERKEN DOĞUM

Normal gebelik süresi 40 haftadır. 37-41 hafta arası meydana gelen ve doğum ağırlığı 2500-4000 gr arası olan doğumlara normal doğum denir. 37 haftadan önce ve doğum ağırlığı genellikle 2500 gr altı doğumlara erken doğum ( Prematür Doğum ) denir. Tüm gebeliklerin % 8 i erken doğumdur. Miyadından önce doğum sancıları başlar ve rahim ağzında açılma yapar ve ya zamanında önce su kesesi açılır ve erken doğum eylemi başlar. Özellikle bebekte akciğer ve organ sistemlerinin yetersiz gelişimine bağlı sağlık sorunları ortaya çıkar. erken doğum yeni doğan bebeklerde en sık ölüm sebeplerindendir.

Erken Doğum Nedenleri:

A. Anne ile ilgili nedenler ;
- Evvelden erken doğum yapmak ( Risk %25-50 artar )
- EMR ( su kesesinin erken açılması)
- Beslenme organında erken yaşlanma,
- Beslenme organında şekilsel bozukluk,
- Rahimde doğuştan gelen şekil bozuklukları ve ya sonradan oluşan bazı hastalıklar ( Myom )
- Rahim ağzında yetersizlik ( Doğuştan veya yapılan cerrahi işleme bağlı )
- Annede kronik hastalıklar ( Hipertensiyon, Kalp, Diabet, Anemi )
- Annede Enfeksiyon ( İdrar yolu, böbrek, barsak ve vajina enfeksiyonları)
- Gebelikte yetersiz beslenme ve ya aşırı kilo alımı
- 18 yaşın altında  ve ya 35 yaş üstü olmak, 150 cm den kısa boy
- Sigara, alkol ve madde bağımlılığı
- Aşırı fiziksel aktivite
- Sık cinsel ilişki
- Psikolojik travma, aşırı sıkıntı stres...

B. Bebek ile ilgili nedenler;
- İkiz üçüz gebelik
- Bebeğin suyunun fazla olması ve rahimde gerilme
- İri bebek
- Bebekte genetik problem
- Bebeğin ters gelmesi...

Erken Doğumun Bebeğe Etkileri

A. Doğum sonrası etkiler ;
     Özellikle akciğer ve organ sistemlerinin yetersiz gelişimine bağlı etkiler ortaya çıkar. Akciğerlerde kan oksijenlenmesinin yetersizliğine bağlı organlarda bozukluklar ortaya çıkar.
- Solunum problemleri
- Kalp problemleri ( Özellikle 30 hafta altı bebeklerde )
- Beyin problemleri ( Kafa içi kanama ve beyin harabiyeti)
- Hipotermi (Bebekte ısı kaybı, ciltaltı yağ dokusu yetersizliğine bağlı )
- Hipoglisemi ( Bebekte kan şekeri düşmesi, karaciğerin yetersiz gelişimine bağlı )
- Barsaklarda hücre harabiyeti
- Anemi
- Bebek vücut direncinde düşme ve enfeksiyon.

B. İleri yaşlardaki etkiler ;
- Spastik çocuk ( beyin hücre harabiyetine ve ya kafa içi kanamaya bağlı )
- Öğrenme bozuklukları
- Görme problemleri
- İşitme problemleri
- Diş problemleri
- Kronik sağlık sorunlar ( Sık enfeksiyon, Astım, Beslenme problemleri, Şeker hastalığı riski ).

Erken doğum yapanlar nelere dikkat etmeli:

  Erken doğum yapan bir kadının sonraki gebeliğinde düzenli takibi önemlidir. Erken doğum belirtilerine ve risk faktörlerine karşı uyanık olmalıdır. Rahim kasılmalarını  kendi takip edebilmeli, normali anormalden ayırabilmelidir. Vajinal akıntı konusunda bilgilendirilmelidir. Gebelik kontrollerinde , anne beslenmesi ve kilo alımı yakın takip edilmeli risk faktörleri bertaraf edilmelidir. Rahim ağzındaki incelme ultrasonda tesbit edilebilmeli, NST cihazı ile sancılarının ne tür olduğu ortaya çıkarılmalıdır. Bebek ve beslenme organındaki problemler evvelden tesbit edilebilmelidir. Gebe kalmadan önce hasta muayene edilmeli ve erken doğuma yol açabilecek doğumsal rahim anormallikleri ve myom gibi hastalıklar tanınmalı ve tedavi edilmelidir. Etkin bir gebelik takibi ile erken doğum riski belirgin şekilde azaltılabilir.

Erken Doğum Tedavisi ( Tokoliz ):

  Erken doğum yapma riski artmış gebelere yatak istirahati, bol sıvı alımı önerilir , aşırı fiziksel aktivite ve cinsel ilişki yasaklanır. Dengeli beslenme ile demir, mağnezyum, kalsiyum, folik asit ve protein alımı sağlanır. Gerekirse ağızdan alınan rahim kasılmalarını engelleyen ilaçlar ( Mağnezyum ve Progesteron ) verilebilir. Erken doğum riskinin arttığı durumlarda gebe hastaneye yatırılır ve bu tür ilaçlar serum ile verilir. Celeston adı verilen ilaç ile bebeğin akciğer gelişimi hızlandırılır. Gerekirse bebek olgunlaşana kadar gebe hastanede takip edilir. Doğum , bebek yoğun bakım şartlarının uygun olduğu bir hastanede planlanmalıdır.

Op.Dr.İsmet Yıldırım
www.drismetyildirim.com





-